• Blizny – co powinniśmy wiedzieć na ich temat ?

Uszkodzenie ciągłości skóry, a także tkanek położonych głębiej, czy to wyniku urazu czy też zabiegu chirurgicznego, wiąże się z powstaniem blizny.
Blizny są wynikiem fizjologicznego procesu gojenia się tkanek, który prowadzi do powstania nowej tkanki w miejscu urazu. Wydawać by się mogło, że problem kończy się wraz z wytworzeniem się blizny, gdyż tkanka jest już zrośnięta, jednakże niestety bardzo często dochodzi do zaburzeń w obrębie samej blizny jak i tkanek sąsiadujących, co zaburza funkcjonalność danego obszaru. Dlatego warto pracować z bliznami, zarówno tymi świeżymi jak i tymi starszymi ponieważ znacząco można poprawić ich wygląd, elastyczność, a także ruchomość.

Fazy gojenia się blizny

  • Faza zapalna ( trwająca 48-72 h)

Pierwsza faza, w której organizm wytwarza skrzep krwi stanowiący zabezpieczenie. W tym okresie uwalniane są czynniki wzrostowe, które odpowiadają za stopniowe tworzenie nowej tkanki.

  • Faza proliferacyjna ( trwająca 10-15 dni)

Faza, w czasie której dochodzi do wytwarzania kolagenu i powstania nowych komórek. Jest to czas, kiedy zabezpieczający ranę strup  samoistnie odpada.

  • Faza dojrzewania ( 1 miesiąc – 2 lata)

Faza, podczas której dochodzi do zagęszczenia włókien kolagenowych, które tworzą pewnego rodzaju rusztowanie dla blizny. Stopniowo dochodzi do odprowadzania wody, a blizna pokrywa się nabłonkiem.

Możliwe powikłania prowokowane przez blizny:

  • przykurcze mięśniowe – ograniczenie ruchomości wynikające z zaburzenia przesuwalności tkanek względem siebie (zrosty pomiędzy tkankami na różnych poziomach),
  • zaburzenie postawy ciała (np. blizna w obrębie kompleksu barkowego może prowokować wysunięcie barku do przodu),
  • zaburzenia propriocepcji – blizny mogą fałszować obraz odbierany przez receptory czucia,
  • zaburzenie wzorców ruchowych,
  • dolegliwości bólowe o charakterze ostrego i rwącego bólu – wynikają z „wciągania” przez włókna kolagenowe tkanek mięśniowych i powięziowych,
  • przenoszenie nadmiernych obciążeń mechanicznych na inne obszary (np. kręgosłup), co objawia się dolegliwościami bólowymi.

 

Leczenie blizn

  1. Mobilizacja blizny.

Mobilizacja blizny liniowej polega na wykonywaniu określonych ruchów skórą. Ma na celu zwiększenie ukrwienia w danej okolicy oraz zwiększenie ruchomości. Początkowo wielokrotnie przesuwa się skórę dookoła blizny, a dopiero później przechodzi bezpośrednio do pracy nad właściwą zmianą. Warunkiem jest całkowite zasklepienie się blizny. Proces mobilizacji blizny obejmuje zastosowanie kilku technik.

  • Rolowanie fałdu skóry wzdłuż blizny – należy złapać skórę po obu stronach blizny palcami I-III, a następnie przesuwać się wzdłuż blizny, aż do jej końca.
  • Pionowe unoszenie blizny – należy złapać bliznę dłońmi po obu jej stronach na całej długości, a następnie delikatnie unieść.
  • Mobilizacja chwytem “S” – należy przyłożyć kciuk jednej dłoni po lewej stronie blizny w górnej jej części, a kciuk drugiej dłoni po prawej stronie na dole blizny. Następnie wykonuje się ruch powodujący ułożenie blizny na kształt litery “S”.
  • Mobilizacja końców blizny – należy przyłożyć palce wskazujące na obu końcach blizny, a następnie tak je przesunąć, aby blizna ułożyła się na kształt litery “C”.
  • Mobilizacja spiralna – przypomina ruch rozcierania w masażu klasycznym. 2 lub 3 palce jednej dłoni należy ułożyć na początku blizny, a następnie rozcierać ją ruchem posuwistym aż do jej końca.

Mobilizacja może obejmować także zwykły masaż klasyczny blizny i jej okolic. Można go wykonywać samodzielnie w domu. Zaleca się automasaże 2 razy dziennie przez około 2-3 tygodnie. Warto poinformować pacjenta, że podczas mobilizacji (przy pierwszych sesjach) często odczuwane jest mrowienie, swędzenie oraz uczucie ciepła w danej okolicy. Jest to związane ze zwiększonym przepływem krwi i rozrywania zrostów łączących skórę z powięzią.

  1. Fizykoterapia
  • laseroterapia– przyspiesza proces gojenia oraz regeneracji tkanek, usprawnia mikrokrążenie w okolicy rany, a także przyspiesza syntezę kolagenu.Dodatkowo wykazuje działanie przeciwbólowe i przeciwzapalne,
  • jonoforeza– z jodkiem potasu wpływa na rozmiękczanie blizny. Często stosuje się to połączenie w przypadku przykurczy bliznowatych,
  • ultradźwięki– przyczyniają się do zmniejszenia blizn, ponieważ wpływają na rozciągliwość tkanki łącznej.
  • magnetoterapia – działa regeneracyjnie na tkanki miękkie,
  • krioterapia– powoduje niedotlenienie i niedokrwienie tkanek bliznowatych. Zabieg stosuje się w przypadku bliznowców i blizn przerostowych.
  1. Kinesiotaping

Kinesiotaping można zastosować dopiero po całkowitym zasklepieniu się blizny, czyli po około 2-3 tygodniach od momentu szycia. Zwykle wykonuje się aplikację więzadłową z rozciągnięciem 25-50%, a w przypadku świeżych (ale również zasklepionych) blizn aplikację limfatyczną.