Rwa kulszowa objawia się nagłym bólem w okolicy lędźwiowej. Ból ten może promieniować do pośladka, dalej do tylnej powierzchni uda i do łydki, a nawet stopy. Bywa bardzo silny, powodując drętwienia, przykurcze mięśni i problemy z poruszaniem kończynami. Objawy nasilają się w momencie zwiększania ciśnienia płynu mózgowo-rdzeniowego, zatem kichanie czy śmiech mogą się okazać bardzo bolesne.
Przyczyną tych dolegliwości jest ucisk nerwu kulszowego lub korzeni nerwowych, z połączenia których ten nerw powstaje. Z tego powodu rwa kulszowa bywa też nazywana „atakiem korzonków nerwowych”.
Atak rwy kulszowej to z pewnością efekt wcześniejszych zaniedbań. Kręgosłup z pewnością już wcześniej wysyłał sygnały, świadczące o nasilających się problemach. Za pojęciem rwy kulszowej kryje się problem spowodowany uciskiem wychodzących z rdzenia kręgowego korzeni nerwu kulszowego.
Do częstych przyczyn rwy kulszowej należy zaliczyć:
- Patologie w rejonie dysków międzykręgowych – np. wypuklina,
- Zwężenie światła kanału kręgowego,
- Zmiany zwyrodnieniowe prowadzące do powstawania osteofitów uciskających nerw,
- Nagłe urazy lub nadmierną aktywność fizyczna,
- Syndrom mięśnia gruszkowatego.
Postawienie diagnozy o obecności rwy jest uzależnione od wielu czynników. Przede wszystkim dokładnie przeprowadza się wywiad z chorym i bierze pod uwagę stopień nasilenia się objawów i obraz kliniczny pacjenta. Wykorzystuje się również testy funkcjonalne, które prowokują objawy wskazujące na obecność ucisku nerwu kulszowego. Wykonuje się również dodatkowe badania obrazowe – RTG czy MRI.
Proces leczenia rwy kulszowej zwykle rozpoczyna się od farmakoterapii i zastrzyków z kortykosteroidami. Pacjenci również na własną rękę starają się załagodzić objawy i stosują leki przeciwbólowe, maści NLPZ, środki te jednak nie pozwalają na trwałe wyeliminowanie problemów bólowych. Osoby, które nie decydują się na rehabilitację lub mają wyjątkowo ciężką postać rwy, muszą zdecydować się na interwencję chirurgiczną. Operacja polega na odbarczaniu uciśniętego korzenia nerwowego, często może jednak skończyć się usztywnieniem pacjenta lub ograniczeniami ruchowymi.
Rehabilitacja w przypadku rwy kulszowej
Proces rehabilitacji jest wielokierunkowy i powinien obejmować wszelkie techniki usprawniania pacjenta. Największą rolę tutaj odgrywa ruch, który pozwala na przywrócenie prawidłowej siły mięśniowej oraz ograniczonego zakresu. Ćwiczenia z zakresu kinezyterapii, a także niektóre metody terapeutyczne (np. neuromobilizacje, McKenzie), pozwolą na wyrównanie zaburzonego napięcia mięśni oraz zniesienie patologicznych wzorców ruchowych.
Kluczowe znaczenie ma również fizykoterapia. W trakcie rehabilitacji rwy kulszowej można wykorzystać przeciwbólowe działanie prądów TENS, zastosować okłady borowinowe, czy uzupełnić właściwą fizjoterapię poprzez zabieg jonoforezy, laseroterapii, krioterapii czy pola magnetycznego.